Σπήλαιο - Ναός Αγίων Θεοδώρων

Ένας πραγματικά ιδιαίτερος ναός, σκαλισμένος στους βράχους και «κρυμμένος» μέσα σε ένα σπήλαιο, βρίσκεται στις πλαγιές του Ζωναίου Όρους, περίπου 10 χιλιόμετρα έξω από την Αλεξανδρούπολη. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει μοναδικές τοιχογραφίες πάνω στα τοιχώματα της σπηλιάς, οι οποίες χωρίζονται σε δύο δημιουργικές περιόδους: Η πρώτη στα τέλη του 11ου αιώνα και η δεύτερη στις αρχές του 13ου αιώνα, αποτελώντας σπάνια δείγματα της «μοναστικής» και της «μεταβατικής» τεχνοτροπίας που φιλοτεχνήθηκαν στο απόκρυφο σημείο της εβρίτικης φύσης.

Οι τοιχογραφίες αντλούν τη θεματολογία τους κυρίως από τον κύκλο της Θεοτόκου (η Κοίμηση, η Επίσκεψη, ο Εναγκαλισμός με την Ελισάβετ, η Παναγία Δεόμενη), κάτι που φανερώνει πως αρχικά ίσως ήταν αφιερωμένος σε Αυτή. Άλλες παραστάσεις με τον Αρχάγγελο, τον Άγιο Προκόπιο, τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο αλλά και το κτιστό τέμπλο συμπληρώνουν ένα σκηνικό που παραπέμπει στους βραχώδεις ναούς της Καππαδοκίας.

Η διαδρομή προς το σπήλαιο είναι από μόνης της μία όμορφη εμπειρία, καθώς περνά από πυκνή βλάστηση, ρέματα και τοπία με φυσικό κάλλος, δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή που ενώνει την Αλεξανδρούπολη με την Κομοτηνή, ενώ σε μικρή απόσταση βρίσκονται τα μεσαιωνικά κάστρα του Άβαντα και του Ποταμού.